De huidige “verklaring van de wilsuitdrukking inzake wegneming en transplantatie van organen na overlijden” of "orgaandonatie" verdwijnt. In de plaats komt de “verklaring van donatie van menselijk lichaamsmateriaal na overlijden”.
Volgens de Belgische wet gaat elke burger, ingeschreven in het bevolkingsregister of sinds langer dan 6 maanden in het vreemdelingenregister, stilzwijgend akkoord om menselijk lichaamsmateriaal te doneren wanneer hij/zij overlijdt, tenzij hij/zij bij leven verzet aantekent.
Er zijn hierbij belangrijke veranderingen:
- U kan uw orgaandonatie, bij overlijden, in detail zelf beheren. U hoeft niet langer meer naar het gemeentehuis om dit in orde te brengen. Dit kan online via de website www.mijngezondheid.be (elektronische zelfregistratie) of via de huisarts.
- Wat de minderjarigen betreft, blijven alleen de verklaringen aan de gemeentelijke verblijfsadministratie van toepassing tot de leeftijd van de meerderjarigheid.
- Er worden vier beslissingen inzake de donatie van lichaamsmateriaal na overlijden vastgelegd en geregistreerd.
- De verklaringen worden niet meer in het Rijksregister, maar in een aparte toepassing “Verklaring donatie menselijk lichaamsmateriaal” geregistreerd.
Donatie van lichaamsmateriaal
De nieuwe “verklaring donatie menselijk lichaamsmateriaal” omvat voortaan vier beslissingen:
- orgaandonatie voor transplantatie: organen van een donor na overlijden wegnemen voor transplantatie bij mensen die hierop wachten
- donatie van menselijk lichaamsmateriaal voor transplantatie: weefsels en cellen van een donor na overlijden wegnemen voor transplantatie bij mensen die hierop wachten
- donatie van menselijk lichaamsmateriaal voor de vervaardiging van geneesmiddelen: lichaamsmateriaal (organen, weefsels, cellen en alles wat daaruit kan worden gehaald) van een donor na overlijden wegnemen om geneesmiddelen te maken
- donatie van menselijk lichaamsmateriaal voor onderzoek: lichaamsmateriaal (organen, weefsels, cellen en alles wat daaruit kan worden gehaald) van een donor na overlijden wegnemen voor wetenschappelijk onderzoek, zonder menselijke toepassing.
Opgelet: dit soort donatie is verschillend van het afstaan van een lichaam aan de wetenschap (via de universitaire faculteiten geneeskunde) waar het lichaam integraal wordt afgestaan.
Voor elke beslissing kunnen drie opties worden geregistreerd:
- verzet
- uitdrukkelijke toestemming
- intrekking van een eerdere wilsverklaring
U brengt de schriftelijke verklaring mee.
Voor wie
- Iedere persoon die in het bevolkingsregister of langer dan zes maanden in het vreemdelingenregister is ingeschreven kan een wilsverklaring laten registreren.
- Minderjarigen die bekwaam worden geacht (men mag aannemen vanaf de leeftijd van ongeveer 12 jaar) kunnen een wilsverklaring afleggen: uitdrukkelijk toestemmen of verzet aantekenen.
Ouders of voogd van minderjarigen die niet bekwaam zijn kunnen voor de minderjarige enkel verzet aantekenen. - Wat de minderjarigen betreft, blijven alleen de verklaringen aan de gemeentelijke verblijfsadministratie van toepassing tot de leeftijd van de meerderjarigheid.
- Een meerderjarige die niet bekwaam is kan enkel verzet laten uitdrukken door zijn wettelijke vertegenwoordiger, voorlopige bewindvoerder of bij gebreke daarvan een naaste verwant.
Voorwaarden
Wanneer u ervoor kiest een eerdere wilsverklaring in te trekken, en u maakt geen nieuwe keuze, dan is men standaarddonor op grond van het beginsel van de veronderstelde toestemming
zoals vastgelegd in artikel 10, § 2 van de wet van 13 juni 1986 betreffende het wegnemen en transplanteren van organen.
Zonder wilsverklaring is men standaard donor.
Hoe aanvragen
U legt een verklaring af aan het loket burgerzaken met het nodige ingevulde formulier, hiervoor maakt u een afspraak 'orgaandonatie', dit kan onderaan de pagina.
Vanaf 1 juli 2020 kan u uw orgaandonatie, bij overlijden, in detail zelf beheren. U hoeft niet langer meer naar het gemeentehuis om dit in orde te brengen. Dit kan online via de website www.mijngezondheid.be (elektronische zelfregistratie) of via de huisarts.
Afhandeling
De transplantatiecentra of de beheerder van een bank van lichaamsmateriaal of een biobank hebben na het overlijden van een persoon die in aanmerking komt om organen of lichaamsmateriaal weg te nemen toegang tot de aldus gecreëerde databank.
Wat meebrengen
U dient zich persoonlijk aan te bieden bij het gemeentebestuur:
- Identiteitskaart
- Schriftelijke verklaring orgaandonatie (onderaan te downloaden)
Bijzonderheden:
Als mandataris:
Een mandataris kan een wilsverklaring laten registreren in naam van een verwant. De mandataris kan een ouder zijn, familielid of een voogd.
- Identiteitskaart
- Bewijs van hoedanigheid als mandataris (relatie met vertegenwoordigde burger)
- Schriftelijke verklaring orgaandonatie (onderaan te downloaden)
U kan hiervoor een afspraak maken of vrij langskomen.